Bilgisayarlar, bizim anladığımız harfleri, sayıları ve sembolleri doğrudan kullanamazlar. Onlar her şeyi 0 ve 1’lerden oluşan bir dilde, yani ikili kod ile anlarlar. Peki, biz bu ikili kodla nasıl iletişim kuruyoruz? İşte tam bu noktada ASCII (American Standard Code for Information Interchange) kodu devreye giriyor.
ASCII Nedir?
ASCII, bilgisayarların ve diğer dijital cihazların metinleri temsil etmek için kullandığı bir karakter kodlama sistemidir. 7 bitlik bir sistem kullanır ve 128 farklı karakteri temsil edebilir. Bu karakterler arasında:
- Büyük ve küçük harfler (A-Z, a-z)
- Sayılar (0-9)
- Noktalama işaretleri (. , ; : ? !)
- Özel semboller (@ # $ % ^ & *)
- Kontrol karakterleri (satır başı, sekme, boşluk gibi)
ASCII Kodları Ne İşe Yarar?
ASCII kodları, bilgisayarların metinleri işlemesini, görüntülemesini, depolamasını ve farklı sistemler arasında paylaşmasını sağlar. Örneğin;
- Bir klavyeden “A” tuşuna bastığınızda, bilgisayar bunu 65 sayısı olan ASCII koduyla algılar ve ekranda “A” harfini gösterir.
- Bir web sitesine eriştiğinizde, web sunucusu size ASCII kodlarıyla yazılmış HTML kodunu gönderir ve tarayıcınız bu kodları kullanarak sayfayı görüntüler.
- Bir metin dosyasını kaydettiğinizde, dosya aslında karakterlerin ASCII kodlarını içerir.
ASCII Kod Tablosu:
ASCII kod tablosunda her karaktere 0 ile 127 arasında bir sayı atanmıştır. Örneğin:
- A harfinin ASCII kodu 65
- a harfinin ASCII kodu 97
- 0 rakamının ASCII kodu 48
ASCII’nin Sınırları ve Unicode:
ASCII, sadece İngilizce alfabesindeki karakterleri ve bazı sembolleri içerir. Bu nedenle farklı dillerdeki karakterleri temsil etmekte yetersiz kalır. Bu sorunu çözmek için Unicode gibi daha gelişmiş karakter kodlama sistemleri geliştirilmiştir. Unicode, çok daha fazla sayıda karakteri destekler ve farklı dillerdeki metinlerin sorunsuz bir şekilde gösterilmesini ve paylaşılmasını sağlar.
ASCII kontrol karakterleri (0-31)
ASCII tablosundaki ilk 32 karakter yazdırılamayan kontrol kodları ve yazıcılar gibi çevre birimlerini kontrol etmek için kullanılır.
ASCII basılabilir karakterler (32-127)
Ascii tablosundaki 32-127 arasındaki karakterler; harfler, rakamlar, noktalama işaretleri ve çeşitli sembolleri kapsamaktdır. Klavyeden giriş yapılabilen ortak karakterler atanmıştır.
Genişletilmiş ASCII kodları (128-255)
8-bitlik ASCII tablosunun çeşitli varyasyonları vardır. Genişletilmiş ASCII tablosunun standart bir versiyonu yoktur. Bu tablo ülkelerin kullandığı dile göre düzenlenmiştir. Bu yüzden Genişletilmiş ASCII tablosundan bahsedilirken hangi karakter kümesine göre genişletildiğinin belirtilmesi gerekir.