Biyoloji nedir, biyolojinin alt bilim dalları nelerdir, biyolojinin çalışma alanları nelerdir?
Biyoloji Nedir?
Biyoloji, yeryüzündeki canlıları inceleyen bilim dalına verilen isimdir.
Biyoloji, Yunanca “Bios” (Yaşam) ve “Logos” (Bilim) kelimelerinin birleşmesiyle meydana gelmiştir.
Biyoloji, canlıların birbirleriyle ve çevreleriyle olan etkileşimlerini inceler ve bu etkileşimlerin sebep ve sonuçlarını araştırarak bir sonuç elde etmeye çalışır.
Biyolojinin alt bilim dalları ve Biyolojinin çalışma alanları nelerdir?
Biyoloji, pek çok alt bilim dalıyla birlikte ortaklaşa çalışır. Biyoloji, çok fazla konuyu kendi alanında topladığı için birçok alt dallara ayrılmıştır. Bunun nedeni ise; günümüzde biyolojinin bütün dallarına hakim olmanın neredeyse imkansız olmasıdır.
Biyolojinin alt bilim dalları ve Biyolojinin çalışma alanları:
Botanik:
Botanik, bitkiler alemini, bitkilerin yaşamını,özelliklerini inceleyen bilim dalıdır.
Zooloji:
Zooloji, Hayvanlar alemini inceleyen bilim dalına verilen isimdir. Hayvanların yaşamını, hayvanların çevrelerindeki canlılarla olan etkileşimini araştırır.
Biyolojinin bu bölümlerinden her biri, canlının değişik özelliklerini incelemeleri bakımından kendi içinde alt bölümlere ayrılır. Bu bölümlerin başlıcaları şunlardır.
Morfoloji (Biçimbilim):
Morfoloji, canlıların yapısını, şeklini ve biçimini inceleyen, canlıların fiziksel özelliklerini araştıran bilim dalıdır. Morfoloji, hem canlıların organları gibi iç bölümlerinin şekillerinin ve biçimlerinin inceler hem de canlıların diğer özelliklerini (renk, yapısı ,şekil, doku) inceler.
Anatomi:
Anatomi, Bir canlıyı oluşturan, meydana getiren organları ve bu organların birbirleri ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır. Anatomi, canlıların iç yapısını inceleyen bilim dalıdır.
Fizyoloji:
Fizyoloji, bir organizmayı oluşturan organ ve çeşitli dokuların görevlerini, nasıl çalıştıklarını inceleyen bilim dalıdır.
Embriyoloji:
Embriyoloji, bir organizmanın yaşamı boyunca olan gelişme evrelerini inceler. Özellikle döllenmiş yumurtadan (zigot) itibaren canlıda meydana gelen çeşitli gelişme ve farklılaşmaları inceleyen bilim dalıdır.
Ekoloji:
Ekoloji, canlıların birbirleriyle, etraflarında bulunan canlılarla ve çevreleriyle olan ilişkilerini inceleyen bilim dalıdır. Ekoloji, çevre biyolojisi ile aynı anlamda kullanılabilmektedir.
Mikrobiyoloji:
Mikrobiyoloji, insan gözümüzle göremediğimiz çok küçük mikroorganizmaların nasıl beslendiğini, ürediğini vb. yaşam şekillerini inceleyen bilim dalıdır.
Sitoloji:
Sitoloji,bir hücrenin yapısını ve hücrenin nasıl çalıştığını inceleyen bilim dalıdır.
Histoloji:
Histoloji, çok hücreli canlılardaki dokuların yapısını ve bu dokuların vücudun nerelerinde bulunduğunu, hangi organların yapısına katıldığını inceleyen bilim dalıdır.
Genetik:
Genetik, Canlılardaki kalıtsal özelliklerin canlıdan canlıya, nesilden nesile nasıl geçtiğini inceler. Ayrıca gen denilen yapının görevini ve genlerde meydana gelen çeşitli değişiklikleri inceleyen bilim dalıdır.
Moleküler Biyoloji:
Moleküler Biyoloji, canlıların yapısını moleküler düzeyde (parçacık düzeyinde) inceleyen bilim dalıdır.
Taksonomi (sistematik):
Taksonomi (Sistematik), canlıları birbirlerine olan benzerliklerine göre sınıflandıran bilim dalıdır. Doğada var olan çeşitliliği ve çevremizdeki canlıları keşfetmemizi ve görmemizi sağlar.
Uzay Biyolojisi:
Uzay Biyolojisi, uzay şartlarında bulunan canlıların karşılaştıkları yeni durumları, bu durumların canlı üzerindeki olumlu ve olumsuz etkilerini, canlıların uzaya uyum şartlarını araştıran bilim dalıdır.
Parazitoloji:
Parazitoloji, asalak yani başka canlıya bağımlı olarak yaşayan canlıların yapı ve özelliklerini inceleyen bilim dalıdır. (Not: Başka bir canlıya bağımlı olarak ve onun bedenini kullanarak o canlıya zarar veren mikrop türüne parazit denir.)
Viroloji :
Viroloji, virüsleri ve virüslerin özelliklerini inceleyen bilim dalıdır. Viroloji genellikle virüslerin hücrelere giriş yollarını ve hastalığa yol açışlarını inceler. Viroloji alanında çalışan kişilere virolog denir.
Biyokimya:
Biyokimya, canlıların yapısında bulunan kimyasal maddeleri ve yaşamın temelini oluşturan çeşitli biyokimyasal tepkimeleri inceleyen bilim dalıdır.
Ayrıca;
- Entomoloji böcekleri,
- Mikoloji mantarları,
- Bakteriyoloji bakterileri,
- İhtiyoloji balıkları,
- Ornitoloji kuşları,
- Mammaloji memeli hayvanları inceler.