Köroğlu Kimdir? Köroğlu’nun Hayatı
Köroğlu, Bolu’da yaşamış bir Türk halk ozanıdır. Bolu’nun Dörtdivan ilçesinde doğmuştur ve Yeniçeri Ocağı’nda yetişmiştir. Bu isimle yazılmış Köroğlu Destanı da vardır. Köroğlu 16. yüzyıl Halk şairlerimiz içerisinde kavganın, özgürlüğün sembolüdür. Köroğlu eserlerinde kılıç-kalkan, gürz ve mızrak seslerini çokça kullanmıştır.
Köroğlu; halk şairlerimiz içerisinde kavganın ve özgürlüğün sembolü olarak bilinmektedir.Şiirlerinde coşkun bir seslenişle yiğitlik, dostluk, aşk, doğa sevgisi çok sade bir dille anlatılır.
Köroğlu’nun gerçek adı Ruşen Ali‘dir. Seyis Yusuf’un oğludur. Sultan 3. Murat zamanında (1574- 95) Osmanlı ordusuyla İran savaşlarına katılır. (1578-1584). Hak ve Adaleti gözetir. Kötülüğün amansız düşmanıdır. Kılıç ve kalkan da usta olduğu kadar saz ve sözün de ustasıdır.
Babası Yusuf, Bolu Beyinin at bakıcısıdır. Ancak babası Bolu Beyinin zulmüne uğramış ve gözleri kör olmuştur. Bu yüzden Ruşen Ali’ye zamanla körün oğlu anlamına gelen Köroğlu denilmiştir.
Köroğlu’nun Edebi Kişiliği
Çoğu zaman Koçaklama ve Güzelleme türünde eserler yazmıştır. Köroğlu kahramanlık türkülerini o kadar ustalıkla söylemişki, halk şairlerinin mertlik ve yiğitlik sembolü haline gelmiştir. Yazdığı eserlerde konu olarak genellikle halkı ve dönemin sorunlarını işlemiştir. 16. yüzyıla ait Halk Edebiyatı örnekleri görülür. Hece vezni ile nazım türünde eserler yazmıştır.
Halk Edebiyatında Koçaklama Nedir?
Halk Edebiyatında Koçaklama, içinde destansı unsurlar barındıran, yapılan savaşları, kahramanlıkları coşkulu bir anlatımla ve biraz da abartarak anlatan bir nazım biçimidir. Koçaklamanın nazım biçimi koşma, nazım birimi ise dörtlüktür. On birli hece ölçüsü ile yazılır. Genç Osman en bilinen Koçaklama örneğidir. En bilindik temsilcileri Köroğlu ve Dadaloğlu’dur.
Köroğlu’nun Eserleri:
Köroğlu’nun eserleri denildiğinde ilk akla gelenler; Benden selam olsun Bolu Beyine ve Mert Dayanır Namert Kaçar eserleridir. Bunun dışında Köroğlu’na ait olan aşağıdaki eserler de vardır.
Köroğlunun eserleri ve adları:
- Hemen Mevla İle Sana Dayandım
- Meydan Gümbür Gümbürlenir
- Benden Selam Olsun Bolu Beyine
- Hoylu’m
- Dinle Sözlerimi Han Oğlum Ayvaz
- Çar Köşe Fani Dünyada
- Yürün Beyler Korkman Gününüz Doğdu
- Selam Verdim Selam Almaz
- Karşıdan Gelen Piyade
- Yiğit Olan Gümbür Gümbür Gürlesin
- Muhanetlik Etmek Değil Karımız
- Eğer Kendülerde Erlik Var İse
- Sağ Elde Kılınç Ettiğim
- Tan Yeri Atmadan Şafak Sökende
- Ay Yansın Ağalar Güneş Tutulsun
- Kimisi Pınar Başında
- Bizim İllerin Beyleri
- Yiğitler Silkinip Ata Binende
- Yol Verin Dumanlı Dağlar
- Siyah Kaküllerin Dökmüş
- Kır-atım Meydan Yerinde
Bazı Köroğlu şiirleri:
BENDEN SELAM OLSUN BOLU BEYİ’NE
Benden selam olsun Bolu Beyi’ne
Çıkıp şu dağlara yaslanmalıdır
Ok gıcırtısından kalkan sesinden
Dağlar seda verip seslenmelidir
Düşman geldi bölük bölük dizildi
Alnımıza kara yazı yazıldı
Tüfenk icad oldu mertlik bozuldu
Eğri kılıç kında paslanmalıdır
Köroğlu düşer mi hele şanından
Çoğunu ayırır er meydanından
Kırat köpüğünden düşman kanından
Çevrem dolup şalvar ıslanmalıdır
HAN OĞLUM AYVAZ
Dinle sözlerimi han oğlum Ayvaz
Yükletin kervanı dengine bakın
Erlik meydanına girdiğin zaman
Kuşanın kılıcı gencine bakın
Düşmanın üstüne eyledim akın
Dönüşüm yok zamanım yakın
Fakir fukarayı incitmen sakın
Mal yemez tamahkar zengine bakın
Köroğlu her zaman kurdu meydanı
Ben bilirim yahşi ile yamanı
Aman dileyenden kesmen amanı
Dertli olanların derdine bakın
MERT DAYANIR NAMERT KAÇAR
Mert dayanır namert kaçar
Meydan gümbür gümbürdenir
Şahlar şahı divan açar
Divan gümbür gümbürdenir
Yiğit kendini öğende
Oklar menzilin döğende
Sespe kalkana değende
Kalkan gümbür gümbürdenir
Ok atılır kalasından
Hak saklasın belasından
Köroğlu’nun narasından
Her yan gümbür gümbürdenir