Deprem Nedir?
Deprem, yerkabuğu içindeki kırılmalar nedeniyle ani olarak ortaya çıkan titreşimlerin dalgalar halinde yayılarak geçtikleri ortamları ve yeryüzeyini sarsma olayıdır.
Hareket eden levhalar birbirleri üzerine kuvvet uygularlar. Bu kuvvet yerkabuğundaki kayaçların direnç göstermesi yüzünden belli bölgelerde enerji birikimine yol açar. Bu enerji, kayaçların kırılma sınırını aştığı anda da kırılma (faylanma) olur ve biriken enerji açığa çıkar. Levha hareketleri yüzünden birikmiş gerilme enerjisinin aniden boşalmasına deprem diyoruz. (Ayrıca aktif volkanların içindeki hareketlilik nedeniyle oluşan ve yapıları farklı olan küçük depremler de vardır.)
Depremlere karşı alınacak önlemler:
- Zemin araştırması yapılmalı ve yerleşim birimleri depreme dayanıklı olan sağlam zeminler üzerine kurulmalıdır. Gevşek yapılı içinde su bulunduran alüvyal araziye ev yapılmamalıdır.
- Depremin sık görüldüğü kuşaklarda zorunlu olmadıkça evler ve sanayi tesisleri kurulmamalı barajlar yapılmamalıdır.
Ayrıca petrol ve doğalgaz boru hatları ana ulaşım yolları ve tüneller zorunlu olmadıkça fay hatları üzerinden geçirilmemelidir. Geçirilmesi zorunlu olduğu hallerde ise gerekli teknik önlemler alınmalıdır. - Binalar yapılırken inşaat tekniklerine uyulmalı demir ve çimento gibi malzemeler gereğinden az kullanılmamalıdır. Aksi takdirde deprem sonucu can ve mal kaybı fazla olmaktadır. Ahşap yapılarda dikmeler ve capraz ağaçlar eklentisiz olmalı bunlar birbirine sağlam olarak bağlanmalıdır.
- Halk deprem konusunda eğitilmeli deprem öncesinde deprem sırasında ve deprem sonrasında nelerin yapılacağı konusunda bilgilendirilmelidir. Deprem bölgesinde yaşayan insanlar evlerinde birer deprem çantası bulundurmalıdır. Deprem çantasında; el feneri düdük pilli radyo çekiç plastik şişede su bir miktar yiyecek ilk yardım malzemeleri sağlam ayakkabı ip ve battaniye bulunmalıdır. Deniz kıyısındaki kentlerde oturan insanlar deprem sırasında denizde oluşabilecek dev dalgalara (tsunami) hazırlıklı almalıdır.