Tuluat nedir, tuluat ne demek, tuluat tiyatrosu konu anlatımını ve tuluat tiyatrosunun özelliklerini bu yazımızda bulabilirsiniz.
Tuluat ne demek?
Tulüat (Tuluat), Karagöz ve ortaoyunu’nda olduğu gibi, önceden yazılmış bir metne dayanmadan ama örgüsü önceden bilinen, oyuncuların bu örgüye göre o andaki buluşlarıyla konuşarak geliştirdikleri halk tiyatrosu türüdür.
Tuluat; Orta Oyununun sahnelerde sergilenmesi ve bunun Batı dünyasındaki tiyatro örnekleri ile birbirine karışması ile oluşan tiyatro türüdür.
Tuluat gösterisi ne demek?
Tuluat kelime manası olarak; doğmalar, doğuşlar anlamına gelir.
Tuluatın Özellikleri Nelerdir?
Belirlenmiş bir konuyu, herhangi bir yazılı metne dayanmadan, akla ilk geldiği gibi söylemek esasına dayanır. Bu tiyatro türünde oyuncular, seçilen konular ile ilgili, diyalogları kendileri seçerler ve kendi tercihlerine göre sahnede kullanırlar. Yani bir doğaçlama mantığı söz konusudur. Yazarı olmayan, genelde bir iskelet senaryo üzerinde, her oyuncunun kendi yetenek ve kapasitesine göre, sözler uydurduğu tiyatral gösteri olan tuluatın güç ve ilham kaynağı geleneksel orta oyunudur. Anında buluşlarla ilerleyen ve neticeye ulaşan tuluatı bir halk tiyatrosu olarak görmek doğru olur. Tuluatın temel amacı izleyiciyi eğlendirmektir.
Genellikle İstanbul’da 19. yüzyıldan itibaren sergilenmeye başlandı.
Tuluat tiyatrosunun önemli temsilcileri arasında;
- Kavuklu Hamdi Efendi,
- Kavuklu Abdi (Abdürrezzak) Efendi,
- Kel Hasan,
- Naşit Özcan,
- İsmail Dümbüllü,
- Muammer Karaca ve
- Münir Özkul ilk akla gelenlerdir.
Tulûat tiyatrosu hemen her dönemde aydın çevrelerde pek hoş karşılanmamıştır.
Bunun sebebini, Tulûat tiyatrosunun gittikçe düzey yitiren ve bayağılaşan uygulamalarında değil, daha ziyade oyuncuların ve kantocuların polisiye olaylara yol açmalarında aramak gerekir. Kültürsüz, zayıf karakterli, basit ve kaba sözlerle seyirci karşısına çıkan oyuncu ve kantocular, devrin ileri gelenlerinden birinin himayesine sığınıp, onların keyfi için oynamışlar; ancak gençlere de kötü örnek olmuşlardır.
Böylece seyirci giderek ayağını Tulûattan çekmiş, özellikle Cumhuriyet’ten sonra güçlü oyuncular görev almak istemedikleri için, bu tiyatro dalı kültür hayatımızdan hemen hemen silinmiştir.
Tuluat tiyatro türünün ustalarına bakacak olursak; Zihni Göktay ve Ferhan Şensoy isimleri karşımıza çıkar.
Tulüat (Tuluat) Tiyatrosunda Anahtar Verme:
Sözlü ve karşılıklı söyleşmeli oyunlarda karşıtlıklardan yararlanılırdı. Bunlarda, “dişi konuşan” diyebileceğimiz kişi, karşısındakine nükte yapmak fırsatı verir, lafı söyleşmeyi açar. Buna Tuluat tiyatrosunda “anahtar vermek” denilir. Karagözde Hacivat, Ortaoyununda Pîşekar, Kukla ve Tuluat tiyatrosunda İhtiyar Efendi bu türlü dişi konuşan kişilerdir. Buna karşılık “erkek konuşan” diyabileceğimiz, cevap veren, laf yetiştiren, Karagözde Karagöz, Ortaoyununda Kavuklu, Hokkabazda Yardak veya Yardakçı, Kukla ve Tuluat oyununda İbiş ve Komik’tir.
Betimleme nedir konusunu da okuyabilirsiniz.
Tuluat nedir?
Kısaca doğaçlama olarak yapılan bir tiyatro türüdür.
Tuluat ne demek TDK?
Tuluat TDK (Türk Dil Kurumu)’ya göre; “Doğaçlama” anlamına gelmektedir.
Tuluatın en önemli temsilcileri kimlerdir?
Tuluatın en önemli temsilcileri arasında Kavuklu Hamdi Efendi ve Kavuklu Abdi Efendi gösterilmektedir.