İğne yapraklı bitkiler ve özellikleri nelerdir?

İçindekiler

İğne Yapraklı Bitkiler ve Ağaçlar:

İğne yapraklı bitkiler olarakta bilinen bu bitki türleri ekolojik sistemde oldukça yaygındır. Bitkiler dünyasında Pinopsida gurubuna dahildirler. Çevremizde en sık olarak gördüklerimiz ise çam, ladin, ardıç, göknar, sedir ve selvi ağaçlardır. Bu bitki türlerinin geneli kış aylarında yapraklarını dökmezler. Örneğin; çam ağaçları tüm yıl boyunca yapraklıdırlar.

Metabolizmalarındaki atık maddeleri köklerini kullanarak, terleme yaparak ve yıl boyunca yaprak dökerek yaparlar. Bu ağaç türleri her zaman eski yapraklarını dökerek yerine yeni yaprakları yetiştirirler. Özellikle bahar ve yaz aylarında bu durum en belirgin şekilde meydana gelir.

Yaprakları iğne biçiminde olan ve kozalak tipi meyve veren bitkilere, bu özellikleri nedeniyle “iğneyapraklılar” ya da “kozalaklılar” denir.

Açık tohumlulardan olan bu bitkilerin pek azı çalı, geri kalanları ağaçtır. Çam, köknar, ladin, melez, sedir, servi, ardıç ve mazı gibi yakından tanıdığımız ağaçlar ile suga ve kauri gibi daha az bilinen bazı türler iğneyapraklılar adıyla bir takımda toplanır. Ama bu takımdaki bitkileri tanımlayan iğnemsi yaprak ve kozalağımsı meyve gibi ortak özellikleri paylaşmayan türler de vardır.

Örneğin servi ve mazı çamlarınki gibi gerçek değildir; üst üste binmjş küçük pulsu yapraklardan oluşur. Öte yanjpan kozalak tipi meyve veren bütün ağaçlar bu gruptan sayılmaz. Örneğin sikas denen ağaçlar ile kibritotları gibi bazı bitkilerin sporları kozalaksı yapıların içinde gelişir; kızılağaçların meyveleri de küçük odunsu kozalaklaı biçimindedir. Ama bu bitkilerin hiçbiri iğneyapraklılar takımından değildir. Üstelik iğneyftpraklıları tanımayı daha da güçleştiren bir pokta, gerçek iğneyapraklılardan bazılarının kozalak biçiminde meyve vermemesidir. Örneğin ardıç ağacında kozalak pulları etli ve Şişkin, renkleri morumsu mavi olan meyveler kozalaktan çok üzümsü meyveye benzer.

İğne Yapraklı Bitkilerin Özellikleri:

Dallanma genel olarak monopodial’dır.
Çoğunun kısa ve uzun sürgünleri vardır.
Sekonder yapılarında traheler olmayıp, odunları asıl olarak traheid’lerden oluşmaktadır.
Birçok örneklerinde yaprak, kabuk ve odunlarında reçine kanalı ya da bezeleri bulunur.
Sürgünlere çoğunlukla sarmal, karşılıklı ve çevrel dizilen yapraklar iğne ya da pul yaprak şeklini almıştır. Bu yüzden iğne yapraklılar denilmektedir.
Yapraklar kısa sürgünlerde bir çoğu bir arada; uzun sürgünlerde teker teker bulunmaktadır.
Çiçekler bir evcikli ya da iki evciklidir.
Erkek çiçekler çoğunlukla sürgün diplerinde ve pul yaprakların koltuğunda bulunurlar. Çok azı da sürgünlerin uçlarında terminal durumludur.
Dişi kozalakların olgunlaşma süreleri çoğunlukla bir yıl; bazılarında 2-3 yıldır.
Kozalak kimi taksonlarda kuru, kimi taksonlarda etli pullardan oluşmaktadır.
Tohum birçok türünde kanatlıdır.
Çenek sayıları 2-18 arasında değişmektedir.