Cins isim, bir varlığı, kavramı veya nesneyi ifade eden sözcüktür. Yani, bir şeyin adıdır.
Bir diğer ifade ile “Aynı cinsten pek çok varlığın ortak olan ismine” denir.
Ağaç, kitap, yol, sıla, özlem, dergi, yaprak, taş, ev, çocuk, su, sıra, taraf, hayal, düşünce, ırmak, ceza, gibi.
Cins İsim Örnekleri:
- Kişiler: Öğretmen, doktor, çocuk, kadın, erkek, anne, baba
- Hayvanlar: Köpek, kedi, kuş, at, balık, aslan, fil
- Bitkiler: Çiçek, ağaç, gül, papatya, çam
- Yerler: Şehir, ülke, ev, okul, park, mağaza
- Eşyalar: Masa, sandalye, kitap, telefon, bilgisayar, araba
- Soyut Kavramlar: Aşk, mutluluk, umut, özgürlük, zaman
Cins İsimlerin Özellikleri:
- Belirli Bir Şeyi İfade Eder: Cins isimler, belirli bir varlık, kavram veya nesneye karşılık gelir.
- Tekil veya Çoğul Olabilir: “Kitap” tekil, “kitaplar” çoğul bir cins isimdir.
- Cinsiyet Gösterebilir: “Öğretmen”, “kadın” cinsiyet gösteren cins isimlerdir.
Cins İsimlerle İlgili Bilgiler:
- Cins İsim + Sıfat: Cins isimler, sıfatlarla birleştirilerek daha ayrıntılı tanımlar oluşturulabilir (örneğin: “mavi araba”, “uzun yol”).
- Cins İsim + Zarf: Cins isimler, zarflarla birleştirilerek eylem veya durum hakkında daha fazla bilgi verilebilir (örneğin: “hızlı araba”, “sessiz kitap”).
Başlıca cins isimleri nelerdir?
Günlük hayatta sık sık kullandığımız, cümle içinde ihtiyaç duyduğumuz bazı cins isimler vardır. Başlıca cins isimlere örnekler olarak şunlar verilebilir:
Başlıca Cins İsimler:
- Vücudumuzdaki bölümler ve organ isimleri: ayak,el, baş, kol, kulak…
- Akrabalık isimleri: ana, baba, kardeş, dayı, hala, teyze…
- Eşya,araç isimleri: bardak, iplik, iğne, kaşık, makas…
- Hayvan ve bitki isimleri: üzüm, diken, kiraz, kedi, köpek, ceviz, fındık, gül, paptya…
- Kavramlar: düşünce, hedef, zeka, temenni…
- İş ve meslek sahibi isimleri: avukat, türkücü, işçi, öğretmenlik, dişçi, öğretmen, memur, rehber, profesyonel futbolcu, dijital pazarlama uzmanı …
- Giyecek isimleri: gömlek, eldiven, ceket, bere, ayakkabı, bot …
- Yiyecek isimleri: armut, elma, mandalina, limon, yemek, ekmek, biber…
- İçecek isimleri: hoşaf, su, portakal suyu, meşrubat, gazoz…
- Sayı isimleri: iki, sekiz, on, beş yüz, yirmi bin, dokuz…
- Renk isimleri: kıpkırmızı, yeşil, mavi, mor…
- Nitelik isimleri: küçük, kocaman, yuvarlak, kare…
- Zaman isimleri: yıl, ay, hafta, gün, saat, dakika, saniye…
- Soru Kelimeleri: ne, kim, hangi…
Tür adı nedir?
Cins isim; aynı zamanda “tür adı” olarak adlandırılır. Tür adları, aynı türden olan varlıkların hepsini birden gösteren adlara verilen isimdir.
Örnek:
ağaç, hayal, yılan, kitap, teyze